Đi Và Viết
Cốm Nổ Ngày Tết Miền Tây – Thanh Âm Giòn Tan Gợi Nhớ Tết Xưa
Cốm Nổ Ngày Tết – Thanh Âm Giòn Tan Gói Trọn Hương Xuân Miền Tây
Của Bao Thế Hệ
Ở miền Tây – vùng đất lúa gạo và phù sa – mỗi dịp Tết là mùi mứt dừa, chuối khô, bánh phồng lan khắp ngõ. Và giữa tất cả sự náo nức ấy, có một món ăn gắn với ký ức của hầu như mọi đứa trẻ miền Tây: cốm nổ ngày Tết.
Không chỉ là món ăn vặt, cốm nổ còn là tiếng Tết, là tuổi thơ, là hơi thở của nếp sống đồng bằng.
Ký ức về cốm nổ trong tôi đến giờ vẫn rõ:
Người lớn quây quần bên bếp than, bọn trẻ túm tụm hóng tiếng “ĐÙNG!” như chờ pháo hoa đầu năm.
Cách Làm Cốm Bằng Ống Nổ Truyền Thống
Cốm nổ được làm từ gạo nếp thơm. Dụng cụ gồm:
-
Ống nổ
-
Bếp lửa hồng
-
Túi mành để hứng cốm
Quy trình:
-
Cho nếp vào ống nổ, đặt lên bếp than hồng.
-
Xoay đều tay để nếp chín đều, không cháy.
-
Chờ hạt nếp căng tròn sau 10–15 phút.
-
Đưa ống vào túi mành.
-
Một người gõ chốt, tiếng “ĐÙNG!” bật ra – và hàng ngàn hạt cốm trắng bay vào túi.
Vui nhất chính là khoảnh khắc tiếng nổ vang lên – trẻ con giật mình rồi phá lên cười.
Cốm Ngào Đường – Ngọt Bùi Chuẩn Hương Tết Miền Tây
Tuy có thể ăn ngay, nhưng đúng “hồn Tết” nhất là cốm ngào đường.
Cách làm:
-
Thắng đường thốt nốt đến màu cánh gián.
-
Cho gừng thái sợi vào cho thơm.
-
Đổ cốm nổ vào đảo đều.
-
Rải ra mâm 3–5cm.
-
Rắc mè hoặc đậu phộng rang.
-
Cắt miếng khi nguội.
Thơm – ngọt – bùi – giòn.
Một món ăn khiến người lớn lẫn trẻ nhỏ đều mê.
Cốm Nổ – Từ Món Ăn Tuổi Thơ Đến Đặc Sản Du Lịch Miền Tây
Ngày nay cốm nổ xuất hiện ở:
-
Chợ quê
-
Siêu thị
-
Cửa hàng đặc sản
-
Điểm du lịch
Nhưng cốm công nghiệp khó thay thế được cái “duyên” của cốm làm thủ công: có hôm đậm đường, hôm lại thanh, hôm thơm mùi nếp mới rang.
Trải nghiệm cốm nổ tại Cồn Sơn – Cần Thơ
Tại Nhà vườn Công Minh (Cồn Sơn), du khách được xem trình diễn ống nổ và thưởng thức tại chỗ. Khi tiếng “ĐÙNG!” vang lên, ai cũng tròn mắt thích thú.
“Nghe tiếng nổ mà nhớ Tết hồi nhỏ kinh khủng.”
— Một du khách chia sẻ
Không gian mộc mạc, mẻ cốm nóng hổi, tách trà nghi ngút khói – đủ khiến người ta thấy Tết quê hồi về rất gần.
Giá Trị Văn Hóa Của Cốm Nổ
Cốm nổ là:
-
Dấu ấn của nghề rang nếp truyền thống
-
Thanh âm của những ngày Tết quê
-
Biểu tượng của sum họp gia đình
-
Ký ức tuổi thơ của bao thế hệ
-
Món quà ý nghĩa của người xa quê
Một món dân dã nhưng đong đầy hồn quê.
Một Tiếng Nổ Gợi Cả Mùa Xuân
Dù Tết nay hiện đại hơn xưa, nhưng đối với người miền Tây, đặc biệt là những đứa trẻ từng lớn lên bên bếp nổ cốm, tiếng “ĐÙNG!” vẫn là thanh âm đánh thức tuổi thơ.
Một tiếng nổ.
Một mẻ cốm trắng.
Một mùa xuân lại trở về…
Hướng Dẫn Bảo Quản Cốm Nổ
-
Để cốm trong hũ kín hoặc túi zip
-
Tránh ẩm và tránh ánh nắng trực tiếp
-
Không để gần nguồn nhiệt
-
Dùng ngon nhất trong 7–10 ngày
-
Nếu là cốm ngào đường: để nơi thoáng mát, không để tủ lạnh (dễ chảy đường)
Giải Đáp Nhanh Về Cốm Nổ Miền Tây
1. Cốm nổ được làm từ loại gạo gì?
Từ gạo nếp – đặc biệt ngon nếu dùng nếp mới, nếp dẻo.
2. Cốm ngào đường để được bao lâu?
Khoảng 10–14 ngày, tùy điều kiện bảo quản.
3. Cốm nổ có phải đặc sản riêng của miền Tây không?
Nơi khác cũng có, nhưng cốm nổ ống truyền thống thì nổi tiếng nhất ở miền Tây.
4. Có thể mua cốm nổ ở đâu?
Tại các chợ quê, cửa hàng đặc sản hoặc điểm du lịch như Cồn Sơn – Cần Thơ.