Về Miền Tây Tìm Lại Tuổi Thơ Qua Hương Vị Chang Chang – Món Dân Dã Gợi Nhớ Ký Ức

Về Miền Tây Tìm Lại Tuổi Thơ Qua Những Món Ngon Từ Chang Chang

 

Chỉ cần thoảng qua một làn gió mang hơi nước sông, một mùi bùn non ngai ngái hay nhìn thấy mẹt chang chang bên vệ đường… là bao ký ức bỗng sống dậy. Với nhiều người miền Tây, chang chang không chỉ đơn thuần là thức ăn – đó là mảnh tuổi thơ gắn liền với những con nước ròng, với buổi trưa nắng gắt mà đám con nít rủ nhau xuống mương “xúc” sản vật trời ban.

Dòng kênh mát rượi và tuổi thơ trong trẻo

Những ngày trở về quê lúc trời oi ả, chỉ cần chạy xe dọc theo mé kênh rợp bóng dừa, nghe tiếng chim ríu rít gọi bầy là thấy lòng bỗng nhẹ tênh. Dù những con đường bê tông ngày càng nhiều, đâu đó vẫn còn những nhánh rạch bùn mềm – nơi vài người lom khom mò ốc, hến, chang chang mỗi khi nước rút.

Thuở nhỏ, cả đám trong xóm chỉ chờ đến cuối tuần để í ới gọi nhau. Đứa thì ôm cái rổ, đứa thì quấn khăn rằn, rồi cùng nhảy ùm xuống sông. Nước mát rượi, bùn mềm lút đến gối, vừa bắt chang chang vừa chọc ghẹo nhau. Vậy mà chỉ vài tiếng là rổ đã đầy. Cảm giác tìm đúng chỗ “chang chang tụ” – nơi bùn lá đọng nhiều – vui chẳng khác nào vừa tìm được kho báu.

Chang chang – món quà của phù sa miền Tây

Chang chang là loài nhuyễn thể hai mảnh, sống ở vùng nước ngọt đồng bằng sông Cửu Long. Trông có chút giống chem chép biển nhưng thân dài hơn, màu vỏ vàng xám đặc trưng. Chúng nằm sâu trong lớp bùn non, hấp thu phù sa nên thịt giòn, ngọt và có mùi thơm tự nhiên.

Người dân thường dùng gầu xúc tre để bắt. Khi mang về, chang chang được rửa sạch, ngâm nước với vài trái ớt giập cho nhả hết bùn. Sau đó luộc cùng lá sả cho mở miệng. Tách lớp vỏ ra là từng con chang chang béo mềm hiện lên – chỉ nhìn thôi cũng đủ khiến bụng cồn cào.

Những món dân dã làm nên hương vị quê nhà

1. Chang chang xào giá hẹ

Một món vừa nhanh vừa thơm.
Phi hành tỏi thật dậy mùi, cho ruột chang chang vào đảo đến khi săn lại, rồi cho giá và hẹ vào. Chỉ vài phút là có ngay đĩa xào xanh mướt, giòn tươi. Bí quyết: không xào quá lâu để giá không bị dai và hẹ giữ được màu.

2. Canh mướp chang chang – ngọt thanh như gió đồng

Mướp non cắt khoanh, chang chang phi nhẹ với tỏi, thêm nước vào đun sôi rồi thả mướp. Chưa đầy 5 phút là có tô canh ngọt lịm, vị ngọt thanh của đồng ruộng miền Tây.

3. Chang chang kho keo – “món hết cơm” trứ danh

Phi hành tỏi với sả băm, cho chang chang vào đảo, nêm nước mắm rồi kho đến khi nước sệt lại. Rắc thêm hành lá, tóp mỡ là tròn vị. Ăn kèm rau vườn như chuối chát, khế, rau răm, lá cách – đúng chuẩn bữa cơm miền Tây xưa.

4. Xào nghệ sả ớt – món “má hay làm ngày trước”

Ruột chang chang xào sơ, rồi cho vào chảo nghệ tươi, sả và ớt. Nấu liu riu để thấm đều. Hương nghệ, sả quyện cùng vị béo giòn của chang chang tạo nên món ăn dân dã nhưng gây thương nhớ lạ thường.

Mộc mạc nhưng đậm nghĩa tình

Chang chang không phải món sang trọng. Chỉ vài chục ngàn cũng đủ cho bữa cơm gia đình. Thế nhưng giá trị thật sự của nó lại nằm ở cảm giác chạm vào ký ức: mùi bùn phù sa ngai ngái, tiếng gọi nhau í ới dưới mương, hay buổi trưa ngồi ăn chang chang luộc chấm mắm chua cay dưới tán cây mát rượi.

Dù bạn lớn lên ở miền Tây hay chỉ ghé thăm nơi này qua những lần “về quê theo bên chồng, bên vợ”, chỉ cần một lần ngồi ăn chang chang là sẽ hiểu vì sao người ta thương miền Tây đến vậy: mộc mạc, chân tình và đầy ắp yêu thương.