Đi Và Viết
Hành Trình Cảm Xúc Với Món Khoai Lang Chấm Mắm Sống Vĩnh Long
Khoai lang chấm mắm sống – món ăn đã níu tôi lại giữa những ngày tưởng mình đã mất phương hướng
Tôi đến Vĩnh Long trong một thời điểm mà chính bản thân cũng không biết mình đang đi tìm điều gì. Một công việc bận rộn, một vài mối quan hệ lưng chừng, và một cảm giác… trống rỗng. Những ngày ấy, tôi sống như một cái bóng, làm mọi thứ theo quán tính, không còn biết điều gì khiến mình vui nữa.
Tôi chọn miền Tây như một cuộc trốn chạy tạm thời. Chạy khỏi thành phố, khỏi áp lực, khỏi chính tôi.
Nhưng tôi không ngờ, điều kéo tôi đứng dậy lại là một món ăn nghèo nàn, mộc mạc đến mức nếu nghe qua, tôi còn… bật cười: khoai lang chấm mắm sống.
1. Dấu hiệu của sự mệt mỏi
Buổi chiều hôm đó, tôi ngồi trước hiên một căn nhà nhỏ bên bến phà. Nắng xiên qua những nhánh lá dừa nước, rải xuống mặt sông những vệt vàng nhỏ. Nhưng tôi chẳng còn thấy đẹp. Tâm trí cứ lửng lơ, rệu rã.
Bà Năm – chủ nhà trọ mà tôi vô tình dừng chân – nhìn tôi một lúc lâu rồi hỏi:
“Con ăn gì chưa? Để bà luộc ít khoai cho.”
Tôi gật đầu, chẳng nhiều sức lực để từ chối.
Một lúc sau, bà nói tiếp:
“Tối nay mình ăn khoai lang chấm mắm sống nghe con. Món này nuôi được người đó.”
Câu nói của bà nghe như một câu đùa giản đơn, nhưng không hiểu sao, nó làm tôi thấy nghèn nghẹn.
2. Khi món ăn chưa lên mâm nhưng câu chuyện đã chạm vào mình
Trong lúc chờ khoai chín, bà kể chuyện. Giọng bà trầm, ấm, thỉnh thoảng lại chen tiếng cười hiền:
“Hồi đó… nghèo dữ lắm. Nhà có khoai, sau hè có hũ mắm. Tới bữa thì tụi tui bẻ khoai, múc chút mắm. Đơn sơ vậy mà lại sống qua bao nhiêu ngày giông gió.”
Tôi hỏi bà có khi nào chán món này không.
Bà cười:
“Chán sao được con. Cái gì gắn với thời khổ nhất trong đời, sau này nhìn lại… lại thương.”
Và không hiểu sao, tôi thấy mình đang ngồi trước một phần ký ức của người lạ – và cả một phần ký ức của chính mình. Những ngày tôi cũng từng vật lộn, cũng từng sống bằng những thứ đơn giản nhất… và giờ lại quên mất mình đã mạnh mẽ như thế nào.
3. Khoảnh khắc món ăn được đặt xuống bàn
Khoai được bày ra trên chiếc mẹt nhỏ: nóng, vàng, sần sùi nhưng thơm nồng đến lạ. Bên cạnh là chén mắm linh được trộn với tỏi, chanh, ớt. Thêm dừa nạo, lá cách, dưa leo, thịt ba rọi mỏng.
Không phải mâm cơm sang trọng, nhưng khi nhìn vào, tôi cảm giác như nhìn thấy… một gia đình. Một sự đầy đặn không cần nhiều tiền, chỉ cần đủ thương.
Bà bảo tôi:
“Ăn thử đi con. Món này… ăn từ từ mới thấy nó cứu người.”
Tôi cầm miếng khoai lên, đặt vào lá cách, thêm chút dừa. Tay tôi run hơn tôi tưởng.
Tôi chấm nhẹ vào mắm.
Và khi cắn miếng đầu tiên…
Tôi bỗng dừng lại.
Không phải vì lạ.
Không phải vì ngon.
Mà vì tôi thấy mình lần đầu tiên sau nhiều tháng… thực sự cảm nhận thứ gì đó.
4. Khi hương vị đánh thức một trái tim đã ngủ quên
Miếng khoai ngọt mà bùi, chạm tới cái sâu thẳm của cảm giác “được nuôi dưỡng”.
Mắm mặn mà nhưng không nồng, như lời nhắc nhẹ nhàng rằng cuộc đời luôn có những vị mạnh để giữ ta tỉnh.
Dừa béo, rau mát – hòa vào nhau một cách bình yên đến không ngờ.
Tất cả tan trong miệng…
và một điều gì đó mềm đi trong tôi.
Tôi bất giác rơi nước mắt, một cách âm thầm và rất tự nhiên.
Bà Năm nhìn thấy nhưng giả vờ như không, chỉ đặt tay lên vai tôi:
“Khóc được là nhẹ rồi đó con.”
Tôi bật cười trong nước mắt.
Không biết mình đang khóc cho món ăn…
hay cho chính mình suốt những tháng qua đã quá khô kiệt.
5. Bước ngoặt – khi món ăn trở thành sự cứu rỗi
Tối đó, tôi ăn chậm rãi, như nuốt từng mảnh ký ức, từng mảnh yêu thương bị bỏ quên. Mỗi miếng khoai như gói lại những điều đã rơi vỡ trong tôi.
Tôi nhận ra mình đã để bản thân đói lâu quá – không phải đói đồ ăn, mà đói cảm xúc.
Đói sự chân thật.
Đói cảm giác được người khác chăm chút.
Đói những điều nhỏ bé mà cuộc sống vội vã đã lấy đi.
Và ai mà nghĩ rằng… một món ăn từng được gọi là “món nhà nghèo” lại có thể trở thành thứ giúp tôi thấy lại chính mình?
6. Lời cảm ơn – dành cho món ăn đã chữa lành tôi
Ngày rời Vĩnh Long, tôi bắt tay bà Năm thật lâu.
“Tối đó… món khoai của bà khiến con nghĩ lại nhiều thứ lắm.”
Bà chỉ cười:
“Thấy ngon là được rồi. Quan trọng là… còn thấy ngon nghĩa là con vẫn còn sống.”
Tôi bật cười, nhưng câu nói ấy theo tôi mãi.
Và giờ đây, mỗi khi nghĩ đến Vĩnh Long, đến buổi tối bên hiên nhà gió lộng, tôi luôn thì thầm một lời cảm ơn:
Cảm ơn khoai lang chấm mắm sống – món ăn nhỏ bé nhưng đủ sức kéo một người đang lạc đường quay trở lại.