Cá Kèo Miền Tây – Từ Ao Đầm Mùa Nước Lên Đến Mâm Cơm Dân Dã

Khi những cơn gió chướng bắt đầu thổi qua vùng đất Cà Mau, những ao đầm ven biển lại rộn ràng bước vào vụ thu hoạch cá kèo – một đặc sản dân dã đã nuôi sống biết bao thế hệ người miền Tây. Từ tháng 10 âm lịch cho đến tháng Giêng, người dân tất bật kéo lưới, gom cá để kịp làm khô phục vụ thị trường Tết và cung ứng cho thương lái khắp nơi.
Mùa Vụ Nhộn Nhịp – Niềm Vui Xen Nỗi Lo
Toàn tỉnh Cà Mau hiện có hơn 120 ha nuôi cá kèo, chủ yếu ở Tân Tiến, Tân Thành và Tân Xuyên. Mỗi ao nuôi từ 1.000–2.000 m², nếu thời tiết thuận lợi, bà con có thể thu 2–3 tấn cá thương phẩm size 40 con/kg.
Tuy vậy, không phải mùa nào cũng dễ dàng. Năm nay, nhiều ao giảm sản lượng do thời tiết thất thường và nguồn giống phụ thuộc tự nhiên. Như trường hợp của ông Huỳnh Minh Long – người từng thắng lớn hơn nửa tỷ đồng năm trước – nay sản lượng giảm 30–50%, chỉ đạt một nửa so với vụ rồi.
Dù vậy, mô hình nuôi cá kèo vẫn là “cần câu cơm” của người miền Tây nhờ dễ chăm sóc, thích nghi tốt với vùng ngập mặn và nhu cầu thị trường luôn cao.
Sau Tết: Cá Kèo Trúng Giá, Bà Con Hớn Hở Xuống Ao

Nếu trước Tết giá cá chỉ 120–150 nghìn/kg thì sau Tết giá tăng mạnh lên 200.000 đồng/kg – mức giá giúp nhiều hộ thu lợi nhuận 40–50 nghìn/kg.
Ở phường Tân Xuyên, ông Lê Văn Phụ – cựu chiến binh làm kinh tế giỏi – đã mạnh dạn đầu tư 2 ao nuôi công nghiệp. Mùa này, ông thu gần 2 tấn cá, lợi nhuận tăng cao khiến nhiều hộ trong vùng đến học hỏi, nhân rộng mô hình.
Khi thu hoạch, người dân dùng lưới mành rào lại một góc ao, gom cá vào vèo và phun oxy để giữ cá khỏe trước khi thương lái đến. Chỉ cần 2–3 lượt kéo là ao cạn sạch.
Kỹ Thuật – Yếu Tố Quyết Định Sự Bền Vững
Để nghề nuôi cá kèo ổn định, ngành chuyên môn khuyến cáo:
-
Xử lý ao nước trước khi thả giống
-
Theo dõi độ mặn – pH thường xuyên
-
Tránh để cá tạp xâm nhập ao
-
Chọn giống khỏe, đồng cỡ 3–5 cm
-
Nên nuôi 1 vụ/năm để hạn chế bệnh
Nhờ tuân thủ kỹ thuật, nhiều địa phương đã phát triển mô hình bền vững, mang lại thu nhập ổn định.
Ẩm Thực Miền Tây: Cá Kèo Nướng Ống Sậy – Món Quà Từ Khói Lửa Đồng Quê

Ngoài giá trị kinh tế, cá kèo còn được người miền Tây biến hóa thành nhiều món ngon. Trong đó, cá kèo nướng ống sậy là món dân dã nhưng cực kỳ độc đáo.
Theo chị Mỹ Duyên – người gắn bó lâu năm với món này – điều khó nhất là chọn những ống sậy thẳng, rỗng ruột và vừa kích thước cá. Sậy giòn nên phải khứa nhẹ rồi bẻ ngang, lau sạch bên ngoài nhưng không rửa ruột ống để giữ mùi thơm tự nhiên.
Cá kèo được tẩm muối ớt, cho vào ống sậy và đặt lên than hồng. Khi lớp vỏ sậy cháy xém, mùi thơm bốc lên như khói rơm rạ – đó là lúc cá chín hoàn hảo: thịt trắng, mọng nước, ngọt lịm và thơm nồng.
Ăn kèm nước mắm me là đúng vị miền Tây. Ai thích ấm bụng ngày mưa có thể làm thêm nồi lẩu cá kèo lá giang để mâm cơm thêm tròn vị.
Cá Kèo – Đặc Sản Gắn Liền Với Cuộc Sống Người Miền Tây
Từ ao đầm đến bếp lửa, từ mùa vụ đến mâm cơm, cá kèo đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống người dân vùng đất cuối trời Nam Bộ. Không chỉ là nguồn thu nhập, cá kèo còn là một lát cắt văn hóa – nơi mùi đất, mùi rừng, mùi khói quyện vào nhau tạo nên hương vị khó quên của miền Tây.