Giữ Hồn Quê Trong Làng Nghề Chuối Khô Cà Mau Và Hành Trình “Hồi Sinh” Cây Chuối Đa Năng

Ở tận cùng đất nước – nơi gió biển pha lẫn mùi phù sa – vẫn có những làng nghề bền bỉ giữ cho quê hương một hương vị rất riêng. Giữa nhịp sống công nghiệp hối hả, làng nghề ép chuối khô tại Cà Mau vẫn nồng nàn hơi ấm của nghề truyền thống, nơi người dân ngày ngày gắn bó với những lát chuối vàng óng như giữ lấy một phần ký ức tuổi thơ.
Vị ngọt quê trong từng lát chuối phơi nắng

Nhắc đến xã Đá Bạc, Khánh Hưng hay Trần Văn Thời, người ta nghĩ ngay đến những sân phơi vàng rực, nơi những lát chuối được ép mỏng, phơi qua nắng gió miền Nam để tạo nên đặc sản chuối khô trứ danh. Trải qua hơn nửa thế kỷ, nghề ép chuối khô không chỉ là kế sinh nhai mà còn là một nét văn hóa sống động giữa miền đất tận cùng Tổ quốc.
Mỗi mùa nắng, cả làng rộn ràng như mở hội. Chuối xiêm – loại chuối nhỏ nhưng ngọt thanh – được tuyển chọn kỹ, ủ chín, phơi nắng, ép khuôn rồi lại tiếp tục phơi để đạt độ dẻo và màu hổ phách đặc trưng. Chỉ cần một cơn mưa bất chợt là cả mẻ chuối xem như mất, nhưng người dân vẫn vui, vì Tết đến, chuối khô luôn là món quà quê mà ai cũng trông đợi.
Với sản lượng hàng trăm ki-lô-gam mỗi vụ, nhiều hộ có thể thu về 40–50 triệu đồng – một nguồn thu đáng kể trong mùa nông nhàn.
Những trăn trở sau ánh vàng sân phơi

Dù làng nghề đã nổi tiếng, khó khăn lớn nhất vẫn là nguồn chuối nguyên liệu không ổn định. Nhiều hộ phải mua chuối từ tỉnh khác, chi phí tăng, sản xuất phụ thuộc thời tiết. Các nghệ nhân mong muốn có vùng nguyên liệu chuyên canh, được hỗ trợ vốn để chủ động đầu tư, duy trì làng nghề bền vững.
Việc tham gia chương trình OCOP đang mở ra cơ hội mới cho sản phẩm chuối khô: nâng cấp bao bì, chuẩn hóa nhãn mác, cải thiện chất lượng – từ đó dễ dàng đưa vào siêu thị, cửa hàng đặc sản và tour du lịch.
Thương hiệu “Chuối khô Đá Bạc” nếu được xây dựng bài bản hoàn toàn có thể trở thành niềm tự hào của vùng đất mũi.
Cây chuối – từ thứ dân dã thành “tài nguyên xanh”
Tại Cà Mau, không chỉ trái chuối giúp làng nghề sống khỏe. Mọi bộ phận của cây chuối đều có thể tái sinh thành sản phẩm có giá trị, đóng góp vào kinh tế tuần hoàn.
Lá chuối – vật liệu thân thiện môi trường
![]()
Từ gói bánh, lá chuối ngày nay được các siêu thị lớn dùng để gói rau củ, giảm thiểu rác thải nhựa. Một số đơn vị còn nghiên cứu tạo hộp đựng thực phẩm bằng lá chuối ép – giải pháp xanh cho tương lai.
Thân chuối – chất liệu thủ công đầy tiềm năng xuất khẩu

Thân chuối sau khi tước sợi, phơi và xử lý có độ dai chắc đặc biệt. Những sợi chuối khô trở thành giỏ xách, túi đeo, thảm trải… mang phong cách mộc mạc, hiện đang được nhiều thị trường nước ngoài quan tâm.
Trái chuối – tạo nên chuối sấy, chuối giòn, chuối dẻo
Nhiều sản phẩm từ chuối ở Cà Mau đã đạt chuẩn OCOP 3 sao, mở ra hướng phát triển kinh tế mới cho địa phương nhờ kết hợp truyền thống và công nghệ hiện đại.
Hơn cả đặc sản – đó là ký ức của một miền quê
Đi dọc những con đường làng vào mùa nắng, người ta dễ dàng bắt gặp những tấm phên đầy chuối phơi. Hương chuối chín quyện trong nắng gió khiến ai xa quê cũng thấy lòng chùng xuống. Chuối khô Cà Mau không chỉ là đặc sản – mà là cả một câu chuyện của những con người gìn giữ hồn quê qua từng lát chuối mỏng manh nhưng đầy yêu thương.
Giữa thời đại đổi thay, những lát chuối khô vàng ươm vẫn là biểu tượng của sự bền bỉ, sáng tạo và trân trọng những điều mộc mạc của miền đất cuối trời Nam Bộ.