Mùi Tép Rong Thức Giấc Một Trời Ký Ức

Không biết từ bao giờ… giữa những ngã rẽ phố thị đầy khói bụi, chỉ cần nghe ai vô tình nhắc đến “tép rong”, tim tôi lại khẽ thắt như bị ai chạm đúng vào vết thương chưa kịp lành.

Bạn bè vẫn hay hỏi:
“Ủa, sao sống ở thành phố cả chục năm mà mày cứ ôm hoài mấy chuyện quê mùa vậy?”

Tôi chỉ cười.
Làm sao giải thích được rằng có những mùi vị dù bé tí như chính con tép rong, vẫn đủ sức níu cả trời tuổi thơ của một đứa con xa xứ?

---

1. Cái thời nước lớn nước ròng nuôi tuổi thơ tôi

Ngày còn nhỏ, mỗi buổi chiều sau cơn mưa đầu mùa, khi mặt trời chưa kịp khuất hẳn sau rặng dừa, tôi và lũ bạn trong xóm lại xách cái rổ nhựa, phóng ù ra mé rạch.

Nước dâng lên trong vắt, những đám rong xanh đu đưa theo dòng. Chỉ cần chao cái rổ qua vài cái, dỡ lên là tép nhảy tanh tách, ánh lên thứ màu trong suốt lóng lánh như hạt sương non.

Tụi tôi reo lên như bắt được vàng.
Vui dữ lắm.

Tép đem về, má tôi chỉ cần rửa sạch rồi rang lên cho đến khi dậy mùi thơm ngọt lừ. Có hôm má nấu canh mồng tơi, hôm thì kho khô, có bữa lại xào cùng vài trái đậu đũa hái vội ngoài vườn.

Những món ăn lam lũ đó… vậy mà đến giờ ngồi giữa lòng thành phố, tôi chưa bao giờ tìm lại được vị ngon lành hồn nhiên như thế nữa.

---

2. Hương mắm tép – mùi của những ngày chắt chiu

Có mùa tép nhiều, má lại đem làm mắm.

Tôi còn nhớ cái thau nhựa cũ kỹ, má trộn tép với muối đường rồi phơi dưới nắng trưa.

Thứ mùi nồng nồng, mằn mặn ấy… hồi nhỏ đứa nào cũng chê.
Vậy mà giờ, chỉ cần một thoáng nghĩ đến, là sống mũi tôi cay lên như ai vừa mở lại cuốn phim cũ.

Có những buổi trưa đi đồng, chỉ cần hũ mắm tép với mớ rau dại — rau sam, rau càng cua, vài đọt lang — vậy là đã có bữa cơm no nê, ngon đến lạ kỳ.

Cái ngon không phải ở món ăn, mà ở nhịp sống bình yên của quê nghèo, nơi người ta cầm chén cơm chan mắm mà vẫn cười giòn như nắng mới.

---

3. Một chiều thành phố và cú chạm ký ức bất ngờ

Hôm rồi, có đứa bạn rủ tôi ghé một quán nhỏ ven sông ăn thử món tép chiên bột.

Chỉ đến khi cái bánh tép giòn rụm chạm vào đầu lưỡi, cái mùi thơm thân thuộc ấy ùa về như cơn gió ngang đồng nội.

Tự nhiên… tôi thấy mình như thằng nhóc ngày nào, chân còn dính bùn, tay ôm cái rổ tép mới xúc được, vừa chạy vừa cười.

Giữa đời sống đầy tiếng còi xe và deadline, thật lạ khi một món ăn nhỏ bé lại đủ sức gọi dậy nguyên vẹn một vùng ký ức đã tưởng ngủ quên.

---

4. Con tép rong – bé xíu mà nặng nghĩa tình

Ngày trước, tép rong rẻ như cho.
Nó là món ăn của những bữa cơm đạm bạc.

Vậy mà theo năm tháng, tép rong hiếm dần.
Ruộng đồng phun thuốc, mương vườn cạn nước, những nhánh rong từng là ngôi nhà của tép cũng thưa dần.

Nhưng với những người đã lớn lên từ bát canh tép mồng tơi, từ hũ mắm tép phơi sau hè…
hương vị ấy không bao giờ mất.

Nó bám trong trí nhớ như mùi mái tóc của mẹ, như tiếng gọi đò bên sông, như ánh đèn dầu trong căn nhà chập choạng tối.

---

5. Tép rong – mùi của quê, của người, của những ngày không thể quên

Lâu rồi tôi không còn được xúc rổ tép nào nữa.
Nhưng mỗi lần nhai miếng tép chiên bột hay hít qua hũ mắm tép nhà ai đó gửi lên, tôi lại nhìn thấy:

— bóng dáng má tôi lúi húi bên bếp
— lũ bạn trần truồng tắm mương cười ngặt nghẽo
— dòng rạch xanh ngắt tuổi thơ
— và cái nghèo trong trẻo không hề biết buồn

Con tép rong nhỏ xíu vậy thôi, mà giữ dùm tôi cả một trời quê.

Một trời thương.

---

Kết

Giữa những buổi chiều thành phố mỏi mệt, chỉ cần một món ăn đơn sơ như tép rong thôi… cũng đủ khiến tôi nhớ ai đó, nhớ nơi đó, nhớ những tháng ngày tưởng đã xa lắm.

Quê hương thật kỳ lạ — càng xa càng thấm, càng nhớ càng thương.

Và con tép rong bé bằng đầu đũa ấy… vẫn luôn là chiếc chìa khóa mở cánh cửa tuổi thơ của tôi, mỗi lần ký ức gõ nhẹ.